Migraine

Ruim 2,5 miljoen Nederlanders hebben migraine. Migraine is daarmee van de meest voorkomende hersenziekten. En niet alleen in Nederland, maar ook daarbuiten. Migraine staat op nummer zeven bij de WHO, World Health Organisation, van meest invaliderende aandoeningen. Want zoals veel migrainepatiënten weten: migraine is zeer belastend. Het is pijnlijk en komt altijd ongelegen. Dit leidt tot sociale beperkingen en soms tot problemen op het werk en op sportief gebied. Een migrainepatiënt heeft gemiddeld twee aanvallen per maand, maar migraine kan ook veel vaker voorkomen.

Migraine is een aandoening die in aanvallen voorkomt. In principe kan iedereen ooit in zijn leven wel eens één of twee migraineaanvallen krijgen. Maar liefst 33% van de vrouwen en 13% van de mannen heeft ooit een migraineaanval gehad. We noemen iemand een migrainepatiënt wanneer hij regelmatig aanvallen heeft of heeft gehad.

De kenmerken van migraine

Wanneer is hoofdpijn migraine? Hoofdpijnexperts hebben internationale criteria opgesteld. Kenmerken van migraine zijn:

  • Migraine komt in aanvallen
  • Aanval heeft een begin en een eind
  • Een –onbehandelde- aanval kan tussen de vier uur en drie dagen duren
  • De pijn is ernstig, bonzend of kloppend
  • De pijn neemt toe bij inspanning; bijvoorbeeld traplopen
  • De hoofdpijn zit aan één kant van het hoofd
  • Misselijkheid of braken
  • Overgevoeligheid voor geluid
  • Overgevoeligheid voor licht

Een migraineaanval hoeft niet aan alle bovenstaande criteria te voldoen. Als uw hoofdpijn aan een of twee van deze kenmerken voldoet, heeft u grote kans dat uw hoofdpijn migraine is.

Gerelateerde informatie

Doneren via Paypal

Klik op de onderstaande button ‘doneren’ om geld via ons Paypal account te doneren. Er wordt dan een nieuwe pagina geopend.

De fasen van een migraine aanval

Een migraineaanval bestaat uit een aantal fasen, die niet bij elke migrainepatiënt hetzelfde zijn.

  • Fase 1: Waarschuwingsfase (Prodromale fase)
  • Fase 2: Aurafase
  • Fase 3: Hoofdpijnfase
  • Fase 4: Herstelfase

Fase 1: Waarschuwingsfase (Prodromale fase)

Een migraineaanval kondigt zich soms lang van te voren aan. Het is belangrijk voor migrainepatiënten om de eigen signalen te leren herkennen. Zo kan men tijdig maatregelen nemen. Zo’n 15% van de migrainepatiënten krijgt zo’n waarschuwing van een naderende aanval. Deze zogenaamde prodromale fase kan een paar uur of zelfs enkele dagen voor de migraineaanval beginnen. Een paar voortekenen van een migraineaanval zijn:

  • Vocht vasthouden, weinig plassen
  • Verandering in gevoelens en gedrag
  • Stress of somberheid
  • Extreme vermoeidheid, of juist overactiviteit
  • Zin in chocola, chips: eetbuien
  • Gapen

Fase 2: Aurafase

Van de migrainepatiënten krijgt ongeveer 30% een aura voordat de hoofdpijn van de migraineaanval begint. Een aura is een voorbijgaand neurologisch verschijnsel dat niet gevaarlijk is: meer dan 80% van de auraverschijnselen is visueel. Bij een visueel aura ziet men lichtflitsen, vlekken of sterretjes, of een deel van het beeld valt weg. Dit noemen wij gezichtsvelduitval. Zo’n aura kan tien tot zestig minuten duren. Meestal beginnen de verschijnselen van een aura klein en worden ze groter naarmate de tijd, in minuten, verstrijkt. Door deze uitbreiding in minuten onderscheidt de migraine aura zich van epilepsie, dit breidt zich in seconden uit, of van een TIA of beroerte die heel plotseling ontstaat.

Naast visuele stoornissen kunnen tijdens een aura ook andere neurologische verstoringen voorkomen: gevoelsstoornissen, niet meer op woorden kunnen komen, of niet meer begrijpen wat er wordt gezegd. Krachtsverlies, of zelfs een verlamming, aan één zijde van het lichaam treedt zelden op. Dit laatste noemen we hemiplegische migraine.

Een aura wordt in bijna alle gevallen (99%) gevolgd door hoofdpijn, soms begint de hoofdpijn al in de aurafase.

Een aura zonder een hoofdpijnaanval bestaat ook. Dit noemen wij migraine sans migraine. De aura is niet te behandelen en gaat vanzelf over. Het is goed mogelijk dat de patiënt zich nog een paar uur niet lekker voelt.

Een voorbeeld van een aura (Migraine Visual Aura) 

Fase 3: Hoofdpijnfase

Tijdens deze fase begint een bonzende hoofdpijn op te zetten. Het is mogelijk dat de pijn geleidelijk erger wordt naarmate de uren verstrijken, maar de pijn kan ook heel snel heel hevig worden. Soms vragen mensen zich af: heb ik nou hoofdpijn of migraine? Het verschil is voor migrainepatiënten meestal vrij duidelijk. Bij hoofdpijn kun je nog met je bezigheden doorgaan, bij migraine moet je echt actie ondernemen. Dat wil zeggen: medicatie innemen of een plek zoeken om rustig te gaan liggen. Bij veel migrainepatiënten zit de pijn aan één kant van het hoofd, maar migraine met tweezijdige hoofdpijn kan ook voorkomen.

Hoofdpijn bij migraine is meestal kloppend, bonzend of dreunend en gaat meestal gepaard met misselijkheid en/of braken. Dit is niet nodig om de hoofdpijn migraine te noemen. Wel is overgevoeligheid voor licht en/of geluid een kenmerkend verschijnsel. Daarom liggen veel migrainepatiënten graag in een rustige, donkere omgeving. Een onbehandelde migraineaanval kan in duur variëren tussen de 4 en 72 uur.

Fase 4: Herstelfase

Tijdens de herstelfase wordt de hoofdpijn minder. Vaak valt men in slaap en wordt men daarna wakker met een milde hoofdpijn. De herstelfase kan wel één á twee dagen duren, maar bij sommige patiënten ook een week. In deze laatste fase zijn veel migrainepatiënten nog snel vermoeid en minder geconcentreerd. Soms is er een milde na-hoofdpijn aanwezig.

Andere symptomen van migraine

  • Moeite met spreken en luisteren
  • Stemmingsveranderingen
  • Koorts, of juist koude ledematen, transpiratie of rillingen
  • Tijdelijk versnelde hartslag
  • Vervormingen bij het zien of het horen
  • Moeite met concentreren

Het is goed om te weten dat deze verschijnselen horen bij een migraineaanval en altijd voorbij gaan.

Hoe ontstaat migraine?

Over de precieze oorzaak van migraine is nog weinig bekend. Inmiddels is wel bekend dat migraine niet psychisch is. Migraine is een hersenziekte, waarbij een ontregeling van de hersenstam ervoor zorgt dat iemand een migraineaanval krijgt. Wat deze ontregeling veroorzaakt is nog steeds niet helemaal duidelijk. Wel weten wij dat migrainepatiënten overgevoelig zijn voor bepaalde prikkels. Deze overgevoeligheid is waarschijnlijk voor een deel erfelijk bepaald. Maar de gevoeligheid van de hersenen kan ook tijdelijk veranderen. Dit kan komen door hormonale schommelingen, tijdens de menstruatie, of door extreme vermoeidheid, veranderingen in de atmosfeer zoals een onweersbui of sneeuw. Een verlaagde prikkeldrempel zorgt niet per se voor een migraineaanval, maar het maakt de kans op een migraineaanval groter. Mensen die een erfelijke aanleg hebben voor migraine hebben een verlaagde prikkeldrempel. Dat wil zeggen dat normale prikkels bij hen eerder voor een ontregeling van de hersenstam zorgt, waardoor ze herhaaldelijk migraine kunnen krijgen.

De hoofdpijn bij een migraineaanval ontstaat door prikkeling van bloedvaten en zenuwen in de hersenvliezen. Deze vliezen zitten direct onder de schedel.

Migraine en depressie

Uit onderzoek is gebleken dat migraine vaak voorkomt in combinatie met depressiviteit of angstklachten. Zo heeft iemand met migraine een twee tot zes keer hogere kans op een depressie dan iemand zonder migraine. Opvallend genoeg hebben omgekeerd patiënten met een depressie ook een drie tot vier keer hogere kans op migraine dan mensen zonder een depressie. De gevoeligheid voor depressie en migraine werkt dus twee kanten op. Mogelijk bestaat er een genetisch een bepaalde gevoeligheid die beide aandoeningen veroorzaakt.

Bijzondere vormen van migraine

Een aantal zeldzame vormen van migraine met uiteenlopende bijverschijnselen zullen wij ook op een rijtje zetten. Omdat de symptomen zo bijzonder zijn, denkt men in eerste instantie niet eens aan migraine. Heeft u een van onderstaande migrainevormen dan is het verstandig een hoofdpijnneuroloog te raadplegen.

Familiaire hemiplegische migraine

Familiaire hemiplegische migraine is een zeer zeldzame vorm van migraine die erfelijk is en in bepaalde families voorkomt. Niet alleen kunnen de auraverschijnselen die bij deze FHM horen veel heftiger zijn dan bij gewone migraine, maar ook de migraine zelf kan gepaard gaan met hevige verschijnselen. Tijdens de aurafase kunnen er problemen met zien of praten voorkomen, maar ook halfzijdig krachtsverlies is een kenmerk van FHM.

Basilaris migraine

Basilaris migraine is ook een vorm van migraine die weinig voorkomt. Het is migraine met aura waarbij tijdens de aurafase neurologische stoornissen van de hersenstam optreden zoals dubbelzijdig krachtsverlies, gevoelsstoornissen in armen en benen, onduidelijke spraak, duizeligheid, gehoorverlies, dubbelzien en soms zelfs een verminderd bewustzijn.

Inspanningsmigraine

Van sporten krijg je geen migraine, maar grote lichamelijke inspanning kan bij mensen die er gevoelig voor zijn wel degelijk een migraineaanval uitlokken. Dit komt vooral voor bij sporten zoals squashen en sprinten. De migraineaanval volgt vrij snel op de inspanning.

Voetballersmigraine

Voetballersmigraine is een algemene term voor migraine die je krijgt na een klap op stoot tegen je hoofd. Het komt vooral voor bij kinderen en jong volwassenen. Deze migraine dankt zijn naam aan het kopballen bij voetbal. Een heel enkele keer veroorzaakt een kopbal een migraineaura, daarna gevolgd door hoofdpijn. Vaak denkt men ten onrechte aan een hersenschudding.

Oftalmoplegische migraine

Oftalmoplegische migraine is migraine waarbij de oogspieren verlamd raken. Het gaat hier om bijna alle spieren van één oog, waardoor het betreffende oog alleen nog maar naar de buitenkant kan kijken. De verlamming houdt meestal langer aan dan de migrainehoofdpijn zelf. Het gaat hier om een zeer zeldzame vorm van migraine.

Buikmigraine

Buikmigraine of abdominale migraine komt bijna alleen maar bij kinderen voor. Deze migraine uit zich in aanvallen van heftige buikpijn zonder dat hier een aanwijsbare oorzaak voor is. De buikpijn gaat gepaard met herhaaldelijk braken en men ziet de buikmigraine soms aan voor een blindedarmontsteking.

Migraine sans migraine

Migraine sans migraine is een migraine-aura zonder migraine. U krijgt dus wel een aura, maar niet de ernstige hoofdpijn die bij normale migraine op een aura volgt. De aura is niet te behandelen en het is zeker een lastige aandoening, want na een aura kan men zich een paar uur niet zo lekker voelen.